Eerste tranche AMvB’s nieuw Wetboek van Strafvordering in consultatie
/Afgelopen vrijdag is de eerste tranche algemene maatregelen van bestuur (AMvB’s) onder het nieuwe Wetboek van Strafvordering in consultatie gebracht. Daarmee krijgt het nieuwe wetboek, dat op 1 april 2025 door de Tweede Kamer werd aanvaard, verder vorm. Het gaat om uitvoeringsregelingen die de praktische toepassing van het vernieuwde strafprocesrecht concretiseren. Reageren op de conceptbesluiten kan tot 31 januari 2026.
Deze eerste tranche richt zich met name op de opsporingsfase, de buitengerechtelijke afdoening en de rechtspositie van betrokkenen. Het gaat om besluiten die uiteenlopen van de algemene bepalingen van het opsporingsonderzoek en de regeling van heimelijke bevoegdheden, tot de positie van slachtoffers en de inrichting van het politieverhoor. Ook bevat de tranche besluiten die bestaande regelgeving moderniseren, zoals het Besluit inbeslaggenomen voorwerpen, het Besluit OM-afdoening en het Besluit technische hulpmiddelen strafvordering, die nu worden geïntegreerd of herzien binnen de systematiek van het nieuwe wetboek.
Het Ministerie van Justitie en Veiligheid benadrukt dat met deze besluiten de uitvoeringspraktijk tijdig wordt voorbereid op de invoering van het nieuwe wetboek. De AMvB’s bevatten gedetailleerde voorschriften over bevoegdheden, procedurele waarborgen en technische standaarden. Daarmee vormen zij de brug tussen wetgeving en uitvoering, en leggen zij de basis voor een uniforme toepassing binnen de strafrechtketen.
Eerste tranche AMvB’s nieuw Wetboek van Strafvordering
De nu gepubliceerde tranche omvat vijftien besluiten, die gezamenlijk een breed spectrum van het strafproces bestrijken – van opsporing tot slachtofferrechten. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste besluiten en hun strekking.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit adviescommissie afgesloten strafzaken. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over de samenstelling, inrichting, bevoegdheden en werkwijze van de Adviescommissie afgesloten strafzaken.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en bevat gedeeltelijk nieuwe uitvoeringsregels en gedeeltelijk de modernisering van reeds bestaande algemene maatregelen van bestuur (en ook bepalingen uit het huidige wetboek die nu op het niveau van amvb worden geregeld. Bijvoorbeeld de vereisten aan een bevel of machtiging en de omzetting van het huidige artikel 140a). Het besluit omvat de uitvoeringsregels over de algemene bepalingen van het opsporingsonderzoek, geregeld in Boek 2, Hoofdstuk 1, van het nieuwe Wetboek van Strafvordering.
Besluit houdende regels aangaande strafbeschikkingen
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit OM-afdoening. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over strafbeschikkingen, geregeld in Boek 3, Hoofdstuk 3, van het nieuwe Wetboek van Strafvordering.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en bevat gedeeltelijk nieuwe uitvoeringsregels en gedeeltelijk de modernisering van reeds bestaande algemene maatregelen van bestuur. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over bevoegdheden met betrekking tot voorwerpen en gegevens, geregeld in Boek 2, Hoofdstuk 7, van het nieuwe Wetboek van Strafvordering.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en bevat gedeeltelijk nieuwe uitvoeringsregels en gedeeltelijk de modernisering van reeds bestaande algemene maatregelen van bestuur. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over heimelijke bevoegdheden, geregeld in Boek 2, Hoofdstuk 8, van het nieuwe Wetboek van Strafvordering.
Besluit houdende regels inzake de kennisgeving van rechten ten behoeve van aangehouden verdachten
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit mededeling van rechten in strafzaken. Het besluit omvat een recht waarover de aangehouden verdachte moet worden geïnformeerd.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en bevat gedeeltelijk nieuwe uitvoeringsregels en gedeeltelijk de modernisering van reeds bestaande algemene maatregelen van bestuur. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over de rechten van en voorzieningen voor slachtoffers.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit inrichting en orde politieverhoor. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over de inrichting van en de orde tijdens het verhoor van verdachten waaraan ook een raadsman deelneemt.
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit uitsluiting oproepingsprocedure. Het besluit omvat de strafbare feiten waarvoor oproeping bij de kantonrechter niet is toegelaten.
Besluit houdende regels over de bevoegdheden van bijzondere aard uit het Wetboek van Strafvordering
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en bevat de technische omzetting van twee bestaande besluiten, namelijk het Besluit opsporing terroristische misdrijven en het Besluit vaststelling nadere regels vastleggen en bewaren kentekengegevens ex artikel 126jj Wetboek van Strafvordering door politie. Het nieuwe wetboek is op 1 april 2025 aanvaard door de Tweede Kamer.
Besluit uitsluiting oproepingsprocedure enkelvoudige kamer
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit uitsluiting oproepingsprocedure. Het besluit omvat de strafbare feiten waarvoor oproeping bij de kantonrechter niet is toegelaten.
Besluit aanwijzing Halt-feiten
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en is de opvolger van het huidige Besluit aanwijzing Halt-feiten 2024. Het besluit omvat de uitvoeringsregels over (de aanwijzing van) Halt-feiten, geregeld in artikel 6.1.15 van het nieuwe Wetboek van Strafvordering.
Besluit aangifteplicht en klacht langs diplomatieke weg
Dit besluit is onderdeel van het programma nieuw Wetboek van Strafvordering en omvat de omzetting van een bestaande algemene maatregel van bestuur (amvb) en de omzetting van een regeling uit het huidige wetboek naar een amvb (artikel 166a). Het besluit omvat de uitvoeringsregels over de rechtspersonen of organen van rechtspersonen met een verplichting tot het doen van aangifte en de mogelijkheid tot het doen van een klacht, bedoeld in artikel 2.3.1, tweede lid, van het nieuwe Wetboek van Strafvordering, langs de diplomatieke weg.
