Een actueel en urgent vraagstuk, onderzocht door Sifra M. Matthijsse (Universiteit Leiden & De Haagse Hogeschool / The Hague University of Applied Sciences) binnen het Criminal Justice onderzoeksprogramma, onder begeleiding van Susanne van 't Hoff-de Goede, Jelle Brands en Rutger Leukfeldt. Zij doet onderzoek naar slachtofferschap onder ondernemers, met een focus op beslissingsgedrag, meldingsbereidheid en de rol van cybercriminelen. Aan de hand van interviews, rechtbankdocumenten en grootschalige surveys, analyseerde zij het volledige ‘crime script’ van ransomware: van eerste toegang tot onderhandelingen en betaling.
Gerechtshof Den Haag 8 april 2025, ECLI:NL:GHDHA:2025:664
Een 25-jarige man wordt veroordeeld wegens medeplegen van grootschalige phishing, computervredebreuk en witwassen. Hij maakt deel uit van een crimineel netwerk dat bankgegevens buitmaakt en geld steelt van slachtoffers. Hoewel de feiten ernstig zijn, speelt de verdachte een ondergeschikte rol. Sinds zijn arrestatie heeft hij zijn leven gebeterd en toont hij lage recidivekans. Het hof legt 360 dagen celstraf op, waarvan 313 dagen voorwaardelijk, en een taakstraf van 300 uur. De eis van het openbaar ministerie tot een hogere gevangenisstraf wordt afgewezen.
Gerechtshof Amsterdam 15 april 2025, ECLI:NL:GHAMS:2025:1022
Een rijksambtenaar wordt veroordeeld wegens computervredebreuk en witwassen. Hij gebruikt zijn functie om vertrouwelijke gegevens uit overheidsdatabases op te vragen en te delen met criminelen. De informatie belandt via Sky ECC in het criminele milieu. In zijn woning wordt 920.000 euro aan contant geld gevonden, verstopt achter de keukenplinten. De verdachte stelt dat hij het geld niet kende en mensen wilde helpen, maar het hof acht zijn verklaringen ongeloofwaardig. De informatieverstrekking vormt een ernstige integriteitsschending. Het hof legt een gevangenisstraf van 20 maanden op.
Rechtbank Noord-Nederland 25 februari 2025, ECLI:NL:RBNNE:2025:1036
De verdachte is als medepleger betrokken geweest bij online handelsfraude door op verschillende websites goederen te koop aan te bieden, die – na ontvangst van de betaling door de slachtoffers – niet werden geleverd. Door de handelswijze van verdachte is een groot aantal slachtoffers financieel benadeeld. Daarnaast wordt door dit soort feiten ook het algemene vertrouwen dat het publiek in online handel heeft, aangetast. Ook heeft de verdachte zich schuldig gemaakt aan het witwassen van de geldbedragen, verkregen uit die online handelsfraude. Het geld dat met de online handelsfraude werd verkregen, werd naar andere rekeningen overgeboekt en vervolgens gepind door verdachte en/of aan hem overhandigd. Dit witwassen heeft een ontwrichtende werking op het financiële en economische verkeer. Op die manier heeft de verdachte ook derden bij zijn strafbare feiten betrokken.
Op 8 april zijn twee mannen (27 en 34) uit Den Haag aangehouden op verdenking van witwassen en valsheid in geschrifte. Hun woningen in Den Haag zijn doorzocht en in beslag genomen, waarbij ook beslag is gelegd op gegevensdragers, ruim 45.000 euro contant geld, sieraden, vier Rolex-horloges en 59 designertassen. De verdachten kwamen in een ander strafrechtelijk onderzoek naar voren, omdat zij vermoedelijk gebruik maakten van illegaal bankieren. Uit analyse van ontsleutelde cryptocommunicatiedata bleek dat beide mannen zich bezighielden met de handel in verdovende middelen en het verplaatsen van grote sommen (contant) geld.
Naar aanleiding van het op 12 maart 2025 gepubliceerde rapport van Europol – de EU Serious and Organised Crime Threat Assessment 2025 (EU SOCTA) – is duidelijk geworden dat georganiseerde criminaliteit in Europa een fundamentele transformatie ondergaat. De analyse is meer dan een dreigingsrapport: het is een waarschuwing over hoe technologie, geopolitiek en digitale infrastructuur samenkomen in een snel evoluerend crimineel ecosysteem.
Hoge Raad 1 april 2025, ECLI:NL:HR:2025:501
Het hof mocht oordelen dat de verdachte is binnengedrongen in servers van de politie. De Hoge Raad bevestigt dat dit kwalificeert als binnendringen in een geautomatiseerd werk in de zin van artikel 80sexies (oud) Sr. Het inloggen met dienstaccount op politiewerkomgeving impliceert toegang tot onderliggende servers. Dat het hof geen specifieke server noemt, maakt het oordeel niet onbegrijpelijk.
Sinds 1 februari 2025 past het OM de strafbeschikking vaker toe bij veelvoorkomende vermogenscriminaliteit, zoals winkeldiefstal en heling. Deze intensivering heeft vragen opgeleverd, zoals ook is gebleken in het rondetafelgesprek van de commissie van Justitie en Veiligheid van de Tweede Kamer op 26 maart 2025. Hier is door het College op gereflecteerd en dit heeft aanleiding gegeven tot een aantal aanpassingen.
