Rechtbank Rotterdam 6 augustus 2025, ECLI:NL:GHDHA:2025:1757

Verdachte en zijn medeverdachte hebben een bewindvoerder misleid door een valse taxatie van landbouwgrond te overleggen, terwijl zij een veel hogere waardebepaling verzwegen. De gronden werden via een door hen opgerichte commanditaire vennootschap gekocht voor 185.000 euro, terwijl de marktwaarde ruim 629.000 euro bedroeg. Vervolgens verkochten zij de gronden door met aanzienlijke winst. Het gerechtshof acht bewezen dat sprake is van oplichting en gebruik van een vals geschrift. De verdachte handelde vanuit zijn rol als makelaar en misbruikte het vertrouwen van zijn cliënt. Hij krijgt 12 maanden gevangenisstraf, waarvan 6 maanden voorwaardelijk.

Context van de zaak

De verdachte is een natuurlijk persoon, geboren in 1978, via zijn holding bestuurder en uiteindelijk enig aandeelhouder van een BV. Hij is samen met een medeverdachte (een gecertificeerd makelaar) betrokken bij een reeks onroerendgoedtransacties. De aangeefster treedt op als bewindvoerder van slachtoffer, eigenaar van diverse percelen landbouwgrond. De transactie speelt zich af in de periode van juli 2015 tot april 2016. De verdachte en medeverdachte gebruiken hun rol in makelaardij en vastgoedtransacties om de aangeefster te bewegen tot verkoop van landbouwgronden voor een prijs die ver onder de werkelijke marktwaarde ligt, mede door gebruik van een vals of vervalst rapport.

Tenlastelegging
Er worden twee feiten aan verdachte ten laste gelegd:

Oplichting (met valse naam/valse hoedanigheid, listige kunstgrepen, samenweefsel van verdichtsels), door de aangeefster te bewegen tot afgifte van zeven percelen agrarische grond tegen een veel te lage prijs, gebruikmakend van:

het verzwijgen van waardebepalingen door makelaar/taxateur 1 (totaal € 629.500)
het overleggen van een taxatierapport van makelaar/taxateur 2 met een veel lagere waarde (€ 136.000), dat onjuiste gegevens bevat (onder meer vermelding van pacht),
het opzetten van een commanditaire vennootschap (CV) waarvan de verdachte en medeverdachte commanditaire vennoten zijn, zonder dit kenbaar te maken,
de aankoop van de gronden via deze CV voor € 185.000, veel lager dan de marktwaarde, met doorverkoop later voor een veel hoger bedrag.

Gebruik van een vals of vervalst geschrift (taxatierapport d.d. 21 december 2015) bestemd om als bewijs te dienen, opzettelijk gebruikt als ware het echt, met daarin onjuistheden en het misbruik van deze onjuiste gegevens jegens de aangeefster.

Standpunt van het Openbaar Ministerie

Het OM vordert:

vernietiging van het vonnis van de rechtbank,
veroordeling van de verdachte voor beide feiten, en
oplegging van een straf: voorwaardelijke gevangenisstraf van 6 maanden met proeftijd van 2 jaren, taakstraf van 160 uren, subsidiair 80 dagen hechtenis.

Standpunt van de verdediging (inclusief gevoerde verweren)

De verdediging voert aan:

er is onvoldoende bewijs dat de verdachte de oplichtingsmiddelen heeft gebruikt zoals omschreven; niet buiten redelijke twijfel staat vast dat waarde door makelaar/taxateur 2 vals was noch dat de verdachte dat wist;
de waardebepaling van makelaar/taxateur 1 zou wel aan de aangeefster gecommuniceerd zijn; de verdediging heeft daartoe een e‑mail (“Bewijs met bijlage 2”) overgelegd;
de CV zou niet zijn opgericht met misleidende intentie, maar om vertrouwen te bevorderen bij potentiële kopers en om handelspraktijken via inschrijving mogelijk te maken; geen opzet of bedrog inzake verborgen belangen;
de aangeefster zou zelf hebben gekozen om niet via openbare inschrijving te verkopen vanwege risico’s;
voorts beroept de verdediging zich op de schending van de redelijke termijn; de zaak heeft lang geduurd; dit zou meewegen in de straf.

Oordeel van het gerechtshof

Het hof neemt de rechtbank in grote lijnen over, maar komt tot een andere strafoplegging. De beoordeling gaat als volgt:

Bewijsvoering: het is wettig en overtuigend bewezen dat verdachte en medeverdachte zich hebben gedragen zoals beschreven in de tenlasteleggingen inzake oplichting en gebruik van vals geschrift.
Het rapport van makelaar/taxateur 1: waardebepaling van € 629.500 was bekend bij de verdachten, maar aangeefster is daarvan niet op de hoogte gesteld; dit rapport is niet tijdig gedeeld.
Het rapport van makelaar/taxateur 2 is onjuist: gebaseerd op door verdachte verstrekte gegevens, zonder eigen opname ter plaatse, vermelding van verpachting van percelen die geen pacht hadden, etc. Verdachte was op de hoogte van die onjuiste gegevens.
De CV is opgericht met het oogmerk om de aangeefster te misleiden; via structuur van commanditaire vennootschap en betrokkenheid van derde persoon als beherend vennoot willen de verdachten hun eigen belang verhullen.
Er is sprake van medeplegen: nauwe en bewuste samenwerking tussen verdachte en medeverdachte.
Schending redelijke termijn: zowel in eerste aanleg als in hoger beroep is de wettelijke redelijke termijn overschreden. Dit verdisconteert het hof in de straf (matiging).

Bewezenverklaring

Het hof verklaart wettig en overtuigend bewezen:

Feit 1: medeplegen van oplichting jegens aangeefster via onder meer valselijk gedrag, verzwijging van informatie, gebruik van een valse hoedanigheid, structuren verbergen, etc., waardoor aangeefster tot verkoop wordt bewogen voor een veel te lage prijs.
Feit 2: opzettelijk gebruik maken van een vals geschrift (taxatierapport) zoals bedoeld in artikel 225, lid 2 Sr, als ware het echt en onvervalst, met onjuiste gegevens, voor bewijsvoering ter zake van de kooptransactie.

Wat meer of anders is ten laste gelegd is niet bewezen; verdachte wordt daarvan vrijgesproken.

Strafoplegging

Het hof legt aan de verdachte op:

gevangenisstraf van 12 maanden, waarvan 6 maanden voorwaardelijk, met een proeftijd van 2 jaren;
de tijd die verdachte in voorarrest heeft doorgebracht wordt in mindering gebracht, voor zover deze nog niet is verrekend;
de onvoorwaardelijke helft (dus 6 maanden effectieve celstraf) moet volledig worden uitgezeten, tenzij de proeftijd wordt geschonden.

Lees hier de volledige uitspraak.