De afwezige getuige en strafvorderlijke samenwerking binnen de Europese Unie

Al Alo, een Syrisch staatsburger, is in Slowakije veroordeeld voor migrantensmokkel. Alhoewel Al Alo stelde dat hij enkel de kennissen van zijn vader hielp door hen onderdak en transport aan te bieden, werd hij schuldig bevonden en veroordeeld tot vijf jaar gevangenisstraf. Het bewijs voor het feit volgde onder meer uit de verklaringen van de desbetreffende migranten: zij stelden dat zij de verdachte hadden betaald voor het verzorgen van een reis naar Duitsland. Deze verklaringen zijn afgelegd gedurende het vooronderzoek. Voorafgaand aan de ondervragingen van de getuigen is Al Alo tweemaal uitgenodigd om bij de ondervraging aanwezig te zijn, maar hij weigerde beide uitnodigingen. Ten tijde van de eerste uitnodiging werd hij nog niet bijgestaan door een raadsman, ten tijde van de tweede uitnodiging wel. Na het afleggen van de verklaringen zijn de belastende getuigen Slowakije uitgezet naar respectievelijk Roemeniƫ en Denemarken waardoor zij tijdens het onderzoek ter terechtzitting niet beschikbaar waren om (nader) te verklaren. Nu de mogelijkheid ontbrak om deze getuigen tijdens het onderzoek ter terechtzitting te ondervragen, meent Al Alo dat zijn recht op een eerlijk proces is geschonden. Een Keskin-zaak dus, waarover zoveel te doen is (geweest) in de Nederlandse strafrechtspleging en wetenschap, maar daarbij gaat het vrijwel nooit om het criterium dat in de onderhavige zaak centraal staat, te weten de goede grond voor afwezigheid van de belastende getuige tijdens het onderzoek ter terechtzitting.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Artikel: De-risking

Het is feest in de Wwft-club. De Ministers van Financiƫn en van Justitie en Veiligheid geven in hun beleidsagenda witwasbestrijding van eind september 2022 aan dat recent verschillende (inter)nationale onderzoeken zijn verricht naar de aanpak van witwassen in Nederland. De Ministers noemen het onderzoek van de FATF die in twee jaar tijd het Nederlandse beleid en de uitvoering daarvan heeft geƫvalueerd. Ook de Algemene Rekenkamer, EY en de Commissie Doorstroomvennootschappen hebben onderzoeken op dit gebied gedaan. Nederland krijgt van elk van hen een mooi rapportcijfer. Volgens de FATF heeft Nederland 'grote vooruitgang geboekt in zijn aanpak van witwassen en financiering van terrorisme'. De FATF spreekt van een 'robuust systeem' en roemt de binnenlandse samenwerking en coƶrdinatie op zowel beleids- als operationeel niveau als kernkwaliteiten. In de samenwerking met private partijen en de non-profit sector zou Nederland voorop lopen. Ook de internationale samenwerking en het intensieve en innovatieve gebruik van data en financiƫle inlichtingen in strafrechtelijke onderzoeken zijn positieve punten, aldus de FATF.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Noot: Een nieuwe episode in de dataretentiejurisprudentie

Dataretentievraagstukken veroorzaken een gestage jurisprudentiestroom. Onlangs heeft het Hof van Justitie van de EU (HvJ EU) de jurisprudentiĆ«le lijnen uit de richtinggevende arresten La Quadrature du Net en Prokuratuur nog eens bestendigd. In de ogen van advocaat-generaal Campos SĆ”nchez-Bordona was de rechtsgang zelfs onnodig. Hij vond dat het HvJ EU de hier aan de orde zijnde vragen reeds ā€˜afdoende’ had beantwoord. Het Ierse Supreme Court had weliswaar van de eerdere uitspraken kennisgenomen, maar zich daarover ā€˜nogal laconiek’ uitgelaten en toch aangedrongen op een nieuwe prejudiciĆ«le beslissing, aldus de A-G. De vraag is of hij met die stellingname niet te kort door de bocht is gegaan. Weliswaar waren de door het Ierse Hof geformuleerde vragen niet nieuw, het onderhavige arrest biedt op een onderdeel wel degelijk een nadere precisering van bestaande jurisprudentiĆ«le lijnen. De uitspraak biedt evenwel geen blauwdrukken voor wetgeving en roept dus, net als de eerdere uitspraken, vragen op over de implementatie ervan in de Nederlandse context.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Artikel: Een tijdelijke Cyberwet maakt nog geen sleepwet

Het voorstel Tijdelijke wet onderzoeken AIVD en MIVD naar landen met een offensief cyberprogramma zal naar alle waarschijnlijkheid binnenkort naar de Tweede Kamer gaan. Het wetsvoorstel beoogt de inlichtingen- en veiligheidsdiensten meer slagkracht te geven in hun onderzoek naar landen met een offensief cyberprogramma. Dit artikel gaat in op de verwachte effectiviteit van deze ā€˜Cyberwet’, en met name die van de voorgestelde wijzigingen rondom de inzet van bijzondere bevoegdheden. Het gaat hierbij vooral om de hackbevoegdheid en de bevoegdheid tot kabelinterceptie. Het kabinet wil de inzet van deze bevoegdheden in de context van offensieve cyberprogramma’s dynamischer maken. Hiermee doet het kabinet een goede poging om het juridisch kader beter te laten aansluiten op de praktijk. Hoewel de Cyberwet sommige drempels voorafgaand aan de inzet van bevoegdheden verlaagt, kan het voorgestelde toezicht tijdens de inzet van bevoegdheden een goede balans opleveren tussen voldoende slagkracht en voldoende waarborgen.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Artikel: Passende zorgvuldigheid in internationale handelsketens

Deze bijdrage bespreekt de voorgestelde Corporate Sustainability Due Diligence-richtlijn (CSDD) en de mogelijke effecten op het Nederlandse vennootschapsrechtelijke kader. Vanuit rechtseconomisch perspectief wordt beargumenteerd dat de passende zorgvuldigheidsverplichtingen en de bijbehorende civielrechtelijke aansprakelijkheid ertoe kunnen leiden dat negatieve externe effecten worden geĆÆnternaliseerd. De CSDD brengt naar verwachting verandering in de manier waarop moedermaatschappijen hun concerns inrichten en het voorrecht van beperkte aansprakelijkheid gebruiken. De huidige knelpunten en onduidelijkheden binnen de voorgestelde richtlijn, inclusief de betekenis van het begrip ā€˜onderneming’, moeten wel worden geadresseerd in het verdere verloop van het Europese wetgevingsproces voor een optimale werking van de CSDD.

Read More
Print Friendly and PDF ^