Rechtbank Rotterdam 22 mei 2025, ECLI:NL:RBROT:2025:6149

In de zaak Full Sutton (de mondkapjeszaak) heeft de rechtbank beslissingen genomen op nadere verzoeken in klaagschriften-procedures over inbeslaggenomen voorwerpen.

De rechtbank Rotterdam behandelt in raadkamer een reeks klaagschriftprocedures op grond van artikel 94, vierde lid juncto 552a van het Wetboek van Strafvordering. De procedures draaien om de omgang met (mogelijk) verschoningsgerechtigde documenten die zijn aangetroffen op twee inbeslaggenomen gegevensdragers, aangeduid als case 1 en case 2. Deze gegevensdragers zijn in beslag genomen in het kader van een strafrechtelijk onderzoek dat zich richt op meerdere natuurlijke personen, te weten personen A tot en met I. De betrokkenen zijn op de zitting van 14 mei 2025 vertegenwoordigd door hun advocaten.

In februari 2025 heeft de rechtbank een opdracht verstrekt tot onderzoek naar de omvang van de (mogelijk) verschoningsgerechtigde documenten op deze gegevensdragers. In mei 2025 vindt hierover een zitting plaats, waarin de uitkomsten van dat onderzoek worden besproken. Uit het onderzoek van de geheimhoudersmedewerker blijkt dat respectievelijk 3.904 en 2.017 bestanden als (mogelijk) verschoningsgerechtigd zijn aan te merken.

De kernvraag is of bij de behandeling van deze data het verschoningsrecht is geschonden.

Het standpunt van het Openbaar Ministerie

Het Openbaar Ministerie is op verzoek van de rechtbank ingegaan op diverse vragen omtrent de omgang met de gegevensdragers. De rechtbank verzoekt het OM om aanvullende proces-verbalen op te stellen waarin wordt beschreven:

Hoeveel bestanden als mogelijk verschoningsgerechtigd aan de rechter-commissaris zijn voorgelegd.
Hoeveel bestanden zonder tussenkomst van de rechter-commissaris als zodanig zijn aangemerkt.
De precieze werkwijze en procedure die is gevolgd bij het onderzoek naar de gegevensdragers.
Waarom bepaalde softwareversies zijn gebruikt bij de verwerking van de gegevens (FTK Lab versie A versus versie B).
Welke gebruikershandelingen zijn verricht, door wie, wanneer en hoe lang.
In hoeverre logfuncties zijn geactiveerd op caseniveau en bestandsniveau.

Het OM wordt verzocht deze proces-verbalen op te (laten) maken om meer inzicht te geven in de dataverwerking en de omgang met het mogelijk verschoningsgerechtigd materiaal.

Het standpunt van de verdediging

De verdediging, vertegenwoordigd door meerdere advocaten, betoogt dat er sprake is van een omvangrijk aantal bestanden dat (mogelijk) onder het verschoningsrecht valt. Zij wijst erop dat uit het onderzoek van de geheimhoudersmedewerker blijkt dat duizenden bestanden mogelijk vertrouwelijke communicatie bevatten tussen cliënten en hun advocaten. De verdediging stelt dat nader onderzoek noodzakelijk is om te bepalen of het onderzoeksteam correct heeft gehandeld en of de rechten van verdachten zijn gewaarborgd.

Zij verzoekt onder meer om:

Een nadere kwantitatieve analyse van de bestanden met behulp van specifieke zoektermen.
Inzicht in het soort documenten waarin deze zoektermen voorkomen.
Duidelijkheid over de omgang van het onderzoeksteam met deze bestanden.

Het oordeel van de rechtbank

De rechtbank acht nader onderzoek noodzakelijk gelet op de omvang van het mogelijk verschoningsgerechtigd materiaal en de noodzaak om de rechten van verdachten te beschermen. De rechtbank verwijst de zaken naar de rechter-commissaris en draagt deze op om de geheimhoudersmedewerker aanvullend onderzoek te laten verrichten.

De rechtbank geeft hiervoor een specifieke opdracht, bestaande uit:

Het uitvoeren van een kwantitatieve analyse van het aantal hits van zoektermen op basis van een door persoon A aangeleverde lijst, beperkt tot de periode 1 januari 2020 tot en met 28 februari 2022.
Het analyseren van het soort documenten waarin deze zoektermen voorkomen, zonder inhoudelijke weergave.
Het opstellen van aanvullende proces-verbalen door zowel de rechter-commissaris als het OM over de omgang met de gegevensdragers en de gebruikte software, gebruikershandelingen en logfuncties.

De rechtbank houdt alle overige beslissingen op de klaagschriften aan in afwachting van de resultaten van het aanvullend onderzoek.

Lees hier de volledige uitspraak.