Artikel: De bewijsmaatstaven in het handhavingsrecht

In het bestuursrechtelijke handhavingsrecht kennen wij formeel geen bewijsrecht, maar het is er in de praktijk wel. Een belangrijk onderdeel van dit bewijsrecht zijn de twee verschillende bewijsmaatstaven. Ten eerste de bewijsmaatstaf bij bestraffende sancties. Deze maatstaf houdt in dat de overheid de overtreding moet bewijzen. Dat wil zeggen, het moet buiten redelijke twijfel komen vast te staan dat er een overtreding is. Dat betekent dat ‘[i]ngeval van twijfel’ aan de betrokkene ‘het voordeel van de twijfel [dient] te worden gegund’. Ten tweede de bewijsmaatstaf bij herstellende sancties. Die maatstaf houdt in dat de overheid een feit ‘aannemelijk’ moet maken. Wat deze tweede maatstaf inhoudt, is wat onduidelijk. In deze notenkraker sta ik stil bij een ogenschijnlijk weinig interessante uitspraak van de rechtbank Zeeland-West-Brabant4 die wel treffend het verschil tussen de bewijsmaatstaven illustreert en een haakje geeft om eens langer stil te staan bij wat wij nu onder ‘aannemelijk maken’ moeten verstaan.

Read More
Print Friendly and PDF ^

De vonnissen in de strafzaak MH17 in internationaal strafrechtelijk perspectief

In vier vonnissen van 17 november 2022 heeft de rechtbank Den Haag drie verdachten bij verstek veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf wegens hun bijdrage aan de inzet van een raket waarmee op 17 juli 2014 vlucht MH17 is neergehaald, waarbij alle 298 inzittenden om het leven zijn gekomen. De verdachten zijn ieder veroordeeld wegens het medeplegen van (1) het doen verongelukken van een vliegtuig met de dood van 298 inzittenden tot gevolg en (2) de moord op de inzittenden van dat vliegtuig. Een vierde verdachte aan wie dezelfde feiten ten laste waren gelegd, is vrijgesproken.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Artikel: De professionalisering van customer due diligence

Het witwasdossier is geen rustig bezit; niet voor financiële en andere instellingen en ook niet voor de verschillende toezichthouders. De decennialange worsteling bij instellingen tussen compliance en commercie lijkt nog altijd geen goed werkende balans te hebben opgeleverd en de vooruitzichten zijn allesbehalve positief. In dit artikel wordt uiteengezet dat aan Customer Due Diligence twee verschillende onderzoeksmethodieken ten grondslag kunnen liggen, die lijnrecht tegenover elkaar staan en verschillende resultaten opleveren. Daarnaast belemmeren ook andere factoren een professionele aanpak van de witwasproblematiek. Het wordt tijd voor een professionalisering van CDD.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Het Zwolsman-arrest: Een strafvorderlijke klassieker en een spiegel voor het heden

De betekenis van het Zwolsman-arrest voor het strafprocesrecht is nauwelijks te overschatten. Hoewel het arrest en de daaruit voortkomende rechtsregels iedere strafrechtjurist wel bekend zullen zijn, zijn het arrest en de onderliggende strafzaak ook om een andere reden dan de betekenis ervan voor de strafvorderlijke rechtsvorming belangwekkend. De strafzaak tegen Zwolsman markeert een belangrijk kantelpunt in de omgang door de strafvorderlijke overheid met georganiseerde criminaliteit. In de verharding die daarbij optrad, raakten politie, politici en zelfs de media betrokken. De Nederlandse strafrechtspleging verloor hiermee in zekere zin haar onschuld, nu hiermee een tot op de dag van vandaag voortdurende periode werd ingeluid waarin de strafvorderlijke overheid en de georganiseerde criminaliteit een zich ogenschijnlijk almaar verhardende strijd met elkaar voeren.

Read More
Print Friendly and PDF ^

Artikel: De rechter als constructiebestrijder?

Het WFR Fiscaal Café van dit jaar was gewijd aan de rol van de belastingrechter bij de bestrijding van belastingontwijking. De keuze voor dit thema is ongetwijfeld mede ingegeven door het feit dat belastingontwijking zich het afgelopen decennium heeft mogen verheugen in bijzondere maatschappelijke, politieke en juridische aandacht. In deze discussies is gaandeweg de opvatting dominant geworden dat de vormen van belastingbesparing die bekend zijn komen te staan als base erosion and profit shifting (BEPS) niet langer aanvaardbaar zijn. Wanneer men zich vervolgens afvraagt hoe het komt dat BEPS in het verleden nooit is aangepakt en bediscussieerd of en hoe deze en andere vormen van belastingontwijking zouden moeten worden tegengegaan, ligt het voor de hand om in dat verband ook de rol van de rechter onder de loep te nemen. De bestrijding van belastingontwijking is van oudsher immers in belangrijke mate een kwestie van rechtersrecht: het komt vaak aan op de uitleg van de relevante wetsbepalingen door de rechter en de toepassing van het door de rechter ontwikkelde leerstuk fraus legis. Wie vindt dat belastingontwijking onvoldoende wordt bestreden, zou dat mede aan het optreden van de belastingrechter kunnen wijten. Dat roept allereerst de vraag op of de rechter – en meer in het bijzonder: de Hoge Raad – in werkelijkheid eigenlijk een actieve rol speelt bij de bestrijding van belastingontwijking. In het verlengde daarvan kan men zich afvragen in hoeverre een actieve rol voor de belastingrechter wenselijk is.

Read More
Print Friendly and PDF ^