Noot onder HR 2 juni 2020, ECLI:NL:HR:2020:937
S. van den Akker, advocaat bij Baumgardt Strafcassatie Advocatuur

Op het eerste oog is de vingerwijzing van de Hoge Raad in zijn arrest – die er op neerkomt dat men de Hoge Raad niet lastig moet vallen met misslagen - meer dan begrijpelijk. Toch brengt de stelling van de Hoge Raad, dat in gevallen als onderhavige het verzoeken een herstelarrest voorkeur verdient, mij tot een nadere beschouwing van dit arrest in het licht van de positie van de verdachte.

Wetgeving verandert. Soms verandert bijvoorbeeld het strafmaximum van delicten. In zijn uitspraak in de ‘Scoppola-zaak’ heeft het EHRM aangegeven dat bij wijziging van de strafmaat gedurende een strafproces de rechter de voor een verdachte gunstigste strafmaat zal dienen toe te passen, dus ook indien de strafmaat ten gunste van de verdachte na het feit is gewijzigd. Naar aanleiding van deze uitspraak is de Hoge Raad genoodzaakt eerdere jurisprudentie te wijzigen, althans te verduidelijken.

Hoge Raad 26 mei 2020, ECLI:NL:HR:2020:914

In verband met de invoering van de Wet herziening tenuitvoerlegging strafrechtelijke beslissingen, die op 1 januari 2020 in werking is getreden, bepaalt de Hoge Raad dat niet vervangende ‘hechtenis’, maar ‘gijzeling’ moet worden verbonden aan de opgelegde schadevergoedingsmaatregel. De Hoge Raad past de door het hof genomen beslissing op dat punt aan. Na publicatie van dit arrest moet voor de advocatuur echter voldoende duidelijk zijn dat in voorkomende gevallen in cassatie met vrucht erover kan worden geklaagd dat, in plaats van de oplegging van vervangende hechtenis, gijzeling had moeten worden toegepast. Daarom zal de Hoge Raad in zaken waarin de cassatieschriftuur na 26 juni 2020 is ingekomen geen gebruik meer maken van zijn bevoegdheid de bestreden beslissing ambtshalve te vernietigen op de hiervoor aangeduide grond.

Hoge Raad 19 mei 2020, ECLI:NL:HR:2020:895

Verdachte heeft bij echtgenoot tijdens zijn slaap een hoeveelheid insuline ingespoten. Ruim een dag daarna heeft zij het 112-alarmnummer opgebeld en bij het ambulancepersoneel verzwegen dat zij insuline had toegediend. Is hier sprake van vrijwillige terugtred?