In 2014 is het wetgevingstraject Modernisering Wetboek van Strafvordering (hierna: moderniseringsoperatie) van start gegaan. Tijdens de moderniseringsoperatie werd bevestigd dat de huidige opsporingsbevoegdheden onvoldoende soelaas bieden voor de opsporing van strafbare feiten in dit tijdperk van informatietechnologie. De leemte is gedeeltelijk gevuld door de inwerkingtreding van de Innovatiewet Strafvordering (hierna: de Innovatiewet) op 1 oktober 2022. Met deze wet is een nieuwe (tijdelijke) titel ingevoegd in het huidige Wetboek van Strafvordering (hierna: Sv) op grond waarvan pilotprojecten van start zijn gegaan die vooruitlopen op de modernisering. Op basis daarvan wordt de komende jaren geëxperimenteerd met een aantal nieuwe strafvorderlijke bevoegdheden waaraan nu reeds behoefte bestaat. Een daarvan betreft de netwerkzoeking. Simpel gezegd houdt een netwerkzoeking in dat de opsporingsambtenaar vanaf een aangetroffen computersysteem of een geautomatiseerd werk via een netwerkverbinding onderzoek doet in een ander computersysteem of een geautomatiseerd werk, bijvoorbeeld in een cloud.

The Sky elliptic-curve cryptography (Sky ECC) operation is a prime example of a data driven investigation. The collection of approximately 1 billion messages from 70,000 phones paved the way for hundreds of criminal investigations, resulting in numerous convictions in the Netherlands and Belgium alone. This article addresses how the Sky ECC operation interferes with the right to privacy and the right to a fair trial. We examine whether or not, and on what terms, there is a future for data driven criminal investigations. Our main research question is therefore how data driven criminal investigations can be (better) regulated in order to be in line with case law of the European Court of Human Rights. To answer the research question, the main characteristics and legal criteria for data driven investigation are identified. These criteria derived from the right to privacy and the right to a fair trial. Finally, we examine the impact of a violation of these criteria for the use of evidence in criminal proceedings. The research uncovers a disconnection between data protection regulations and criminal procedural law. It highlights that practitioners concentrate primarily on the collection phase, governed by criminal procedural law, whereas the most urgent questions relate to the respect of data protection law and the right to a fair trial. This finding suggests an ongoing discourse relating to the transparency of data driven criminal operations like Sky ECC and the need to address concerns regarding the reliability of evidence.